Soạn bài: Tìm hiểu chung về văn tự sự

I. Ý nghĩa và đặc điểm chung của phương thức tự sự

Câu 1 (trang 27 sgk ngữ văn 6 tập 1)

a, Gặp những trường hợp trên người nghe muốn được người kể:

– Kể nội dung chuyện cổ tích

– Lý do An thôi học,

– Thông tin về hình dáng, sở thích, thành tích học tập…

– Một câu chuyện hay

b, Nếu muốn cho bạn biết Lan là người bạn tốt, bạn phải kể về Lan:

+ Học tập chăm chỉ, đạt thành tích tốt

+ Thường xuyên giúp đỡ bạn bè trong học tập, lao động, sinh hoạt hằng ngày

– Vì: những điều này chứng tỏ Lan là người bạn tốt

– Nếu kể câu chuyện về An mà không liên quan tới việc thôi học thì câu chuyện đó không có ý nghĩa, vì không đáp ứng được mục đích của người hỏi.

Câu 2 (trang 27 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Truyện Thánh Gióng là một văn bản tự sự, vì:

– Truyện kể về cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm của Gióng

– Thời gian: thời Hùng Vương thứ sáu

– Diễn biến: cậu bé Gióng 3 tuổi biết nói, lớn nhanh,cưỡi ngựa sắt, mặc áo giáp sắt, cầm roi đánh giặc → Gióng nhổ tre đánh giặc → giặc tan, Gióng bay về trời.

– Ý nghĩa: tinh thần yêu nước, quả cảm chống giặc của Gióng

– Sở dĩ nói truyện Thánh Gióng ca ngợi công đức của vị anh hùng làng Gióng:

+ Câu chuyện kể về sự ra đời, trưởng thành, chiến công chống giặc của vị anh hùng đầu tiên ở nước ta.

– Có thể sắp xếp thứ tự sự việc:

+ Gióng ra đời

+ Gióng biết nói và nhận lời xứ giả

+ Gióng lớn bổng, cưỡi ngựa đi đánh giặc

+ Giặc tan, Gióng cưỡi ngựa về trời

+ Vua lập đền thờ Gióng

II. Luyện tập

Bài 1 (trang 28 sgk ngữ văn 6 tập 1)

– Câu chuyện Ông già và Thần Chết, trình bày theo phương thức tự sự:

+ Nhân vật: Ông già, Thần Chết

+ Sự kiện: Ông già vác củi nặng nhọc than thở, Thần Chết xuất hiện thì ông già nhanh trí nói sang vấn đề khác

– Ý nghĩa: Ca ngợi sự dũng cảm, nhanh trí của con người

Bài 2 (trang 28 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Bài thơ Sa bẫy được diễn đạt theo phương thức tự sự, vì có nhân vật, nội dung truyện.

– Kể lại: Bé Mây rủ mèo con đánh bẫy chuột nhắt bằng cá rán thơm. Cả hai cùng háo hức chờ đợi và nghĩ đến cảnh lũ chuột sa bẫy, nhưng kết cục chuột chưa kịp tới thì mèo đã sa bẫy.

Bài 3 (trang 27 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Hai văn bản Huế: Khai mạc trại điêu khắc quốc tế lần thứ ba và Người Âu Lạc đánh tan quân Tần xâm lược là văn bản tự sự vì:

+ Đều có nhân vật, sự kiện, nội dung câu chuyện trình bày theo chuỗi sự việc.

– Tự sự đóng vai trò kể lại sự việc một cách mạch lạc, hấp dẫn

Bài 4 (Trang 28 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Người Việt tự xưng là Con Rồng cháu Tiên vì:

– Lạc Long Quân nòi rồng kết hôn với Âu Cơ dòng dõi tiên sinh ra bọc trăm trứng, nở ra một trăm người con. Những người con của Âu Cơ và Lạc Long Quân trở thành các vị vua Hùng trị vì đất nước.

Bài 5 (trang 28 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Để thuyết phục các bạn trong lớp cần:

– Làm lớp trưởng, bạn Minh chăm học, học giỏi thường giúp đỡ bạn bè

– Kể vắn tắt một vài thành tích học tập thì sẽ càng có ý nghĩa thuyết phục các bạn trong lớp.