Soạn bài: Thứ tự kể trong văn tự sự

I. Tìm hiểu thứ tự kể trong văn tự sự

1. Tóm tắt truyện ông lão đánh cá và con cá vàng

Một ông lão đánh cá nghèo ra biển kéo cá. Tới lần thứ ba thì ông kéo được con cá vàng, con cá van xin ông tha mạng và hứa sẽ trả ơn.

Ông lão về kể với vợ thì bị mụ mắng và bắt ông ra biển đòi cá vàng:

Lần thứ nhất, mụ muốn cái máng lợn mới.

Lần thứ hai, mụ quát to hơn và đòi một cái nhà lớn

Lần thứ ba, mụ vợ mắng như tát nước vào mặt, bắt ông lão đi xin cho mụ làm nhất phẩm phu nhân.

Lần thứ tư, mụ nổi trận lôi đình đòi cá cho làm nữ hoàng.

Lần thứ năm, mụ đòi làm long vương và bắt cá hầu hạ.

Cá vàng tức giận lấy lại tất cả những thứ đã cho, ông lão trở về thấy mụ vợ ngồi cạnh túp lều rách nát.

– Thứ tự trong truyện kể theo trình tự thời gian tuyến tính.

+ Thứ tự này tăng tiến theo những ham muốn tham lam của mụ vợ.

+ Đây là đặc trưng chung của các truyện kể dân gian.

2. Thứ tự trong truyện kể này được trình bày ngược: kể sự việc vừa diễn ra trên cơ sở đó nhớ lại truyện quá khứ.

+ Bắt đầu từ hậu quả xấu (bị chó căn nhưng không ai tới cứu) rồi ngược lên nguyên nhân.

→ Thứ tự này có tác dụng nhấn mạnh, gây ấn tượng cho người đọc

II. Luyện tập

Bài 1 (trang 98 sgk ngữ văn 6 tập 1)

– Truyện được kể theo trình tự ngược: từ thực tại ngược về quá khứ, kể theo dòng hồi tưởng của nhân vật “tôi”

– Người kể xưng tôi (ngôi thứ nhất)

– Yếu tố hồi tưởng trong truyện giúp truyện gây ấn tượng mạnh với người đọc về một kỉ niệm đáng nhớ giữa hai nhân vật → tình cảm thân thiết giữa “tôi” và Liên.

Bài 2 (trang 99 sgk ngữ văn 6 tập 1)

Mở bài:

Giới thiệu hoàn cảnh, lý do lần đầu tiên được đi chơi xa ( kể từ thực tại rồi hồi tưởng tới quá khứ)

Thân bài:

– Lần đầu em được đi chơi xa với ai, thời gian nào?

– Nơi xa ấy là ở đâu? Vùng biển, vùng núi, thành phố, làng quê?

– Những cảnh vật nào em nhìn thấy trong chuyến đi?

– Kỉ niệm nào ấn tượng nhất trong chuyến đi đó?

– Điều gì khiến em ấn tượng và nhớ mãi sau chuyến đi đó?

Kết bài:

Cảm xúc sau chuyến đi xa