Soạn bài: Tổng kết phần văn bản nhật dụng

I. Khái niệm văn bản nhật dụng

Câu 1:

Văn bản nhật dụng không phải là kiểu văn bản. Trong chương trình đã học 6 phương thức biểu đạt, ứng với sáu kiểu văn bản là: tự sự, biểu cảm, miêu tả, nghị luận, thuyết minh, hành chính – công vụ. Văn bản nhật dụng chỉ tính chất cập nhật, gần gũi, bức thiết đối với đời sống. Đó là những vấn đề thường được nhắc đến trên báo chí, các phương tiện truyền thông hằng ngày. Ví dụ như tệ nạn xã hội, các quyền trẻ em, vấn đề môi trường, …Văn bản nhật dụng do đó bao gồm nhiều kiểu văn bản, nhiều thể loại khác nhau: truyện, kí, thơ, văn nghị luận.

Câu 2: Các văn bản nhật dụng đã học:

Lớp 6

Tên văn bản	Tác giả	Nội dung	Hình thức thể hiện
Cầu Long Biên – chứng nhân lịch sử	Thuý Lan	Di tích lịch sử	Tự sự, miêu tả và biểu cảm
Bức thư của thủ lĩnh da đỏ	Xi-át-tơn	Quan hệ giữa thiên nhiên và con người	Nghị luận và biểu cảm
Động Phong Nha	Trần Hoàng	Danh lam thắng cảnh	Thuyết minh và miêu tả

Lớp 7

Tên văn bản	Tác giả	Nội dung	Hình thức thể hiện
Cổng trường mở ra	Lí Lan	Giáo dục	Tự sự và biểu cảm
Mẹ tôi	Ét-môn-đô đơ A-mi-xi	Vai trò của người phụ nữ	Tự sự
Cuộc chia tay của những con búp bê	Khánh Hoài	Mái ấm gia đình	Tự sự và miêu tả
Ca Huế trên sông Hương	Hà ánh Minh	Văn hoá	Thuyết minh và miêu tả

Lớp 8

Tên văn bản	Tác giả	Nội dung	Hình thức thể hiện
Thông tin về Ngày Trái Đất năm 2000	Sở Khoa học – Công nghệ Hà Nội	Môi trường	Nghị luận
Ôn dịch, thuốc lá	Nguyễn Khắc Viện	Tệ nạn ma tuý, thuốc lá	Thuyết minh, nghị luận và biểu cảm
Bài toán dân số	Thái An	Dân số và tương lai loài người	Nghị luận

Lớp 9

Tên văn bản	Tác giả	Nội dung	Hình thức thể hiện
Đấu tranh cho một thế giới hoà bình	G.G.Mác-két	Bảo vệ hoà bình, chống chiến tranh	Nghị luận và biểu cảm
Tuyên bố thế giới về sự sống còn, quyền được bảo vệ và phát triển của trẻ em	Hội nghị cấp cao thế giới về trẻ em	Quyền trẻ em	Nghị luận