Bài 32: Chuyển hóa

Trả lời câu hỏi Sinh 8 Bài 32 trang 102:

– Quan sát sơ đồ hình 32-1, hãy cho biết sự chuyển hóa vật chất và năng lượng ở tế bào gồm những quá trình nào ?

– Phân biệt trao đổi chất ở tế bào với sự chuyển hóa vật chất và năng lượng.

– Năng lượng giải phóng ở tế bào được sử dụng vào những hoạt động nào ?

Trả lời:

– Qua sơ đồ hình 32-1, sự chuyển hóa vật chất và năng lượng ở tế bào gồm 2 quá trình: đồng hóa và dị hóa.

– Phân biệt trao đổi chất ở tế bào với sự chuyển hóa vật chất và năng lượng:

+ Trao đổi chất ở tế bào là sự tế bào nhận chất dinh dưỡng và khí Oxi từ máu và nước mô; đồng thời thải các chất thải ra môi trường ngoài

+ Sự chuyển hóa vật chất và năng lượng là biểu hiện bên trong của quá trình trao đổi chất. Nó gồm 2 quá trình: tổng hợp chất, tích lũy năng lượng, đồng thời xảy ra quá trình oxi hóa để phân giải chất và giải phóng năng lượng.

– Năng lượng được giải phóng dùng để thực hiện các hoạt động sống của tế bào như sinh công, tổng hợp chất mới và sinh ra nhiệt…

Trả lời câu hỏi Sinh 8 Bài 32 trang 103: Lập bảng so sánh đồng hóa và dị hóa. Nêu mối quan hệ giữa đồng hóa và dị hóa.

Trả lời:

– So sánh đồng hóa và dị hóa

Đồng hóa Dị hóa
Nguyên liệu Các chất đơn giản Các chất phức tạp tổng hợp từ quá trình đồng hóa
Cách thức Tổng hợp Phân giải
Kết quả – Tổng hợp được các chất có cấu trúc phức tạp

– Tích lũy năng lượng

-Tạo được các chất đơn giản, bẻ gãy các liên kết hóa học

– Giải phóng năng lượng

– Mối quan hệ giữa đồng hóa và dị hóa:

+ Đồng hóa tạo nguyên liệu cho dị hóa

+ Dị hóa cung cấp năng lượng cho đồng hóa

→ Hai quá trình tuy trái ngược nhau nhưng lại thống nhất với nhau.

– Tỉ lệ giữa đồng hóa và dị hóa trong co thể ở những độ tuổi và trạng thái khác nhau thì sẽ khác nhau:

+ Lứa tuổi: ở người trẻ thì đồng hóa lớn hơn dị hóa ; ở người già thì dị hóa nhỏ hơn đồng hóa

+ Trạng thái: khi hoạt động dị hóa lớn hơn đồng hóa ; khi nghỉ ngơi đồng hóa nhỏ hơn dị hóa

Bài 1 (trang 104 sgk Sinh học 8) : Hãy giải thích vì sao nói thực chất quá trình trao đổi chất là sự chuyển hóa vật chất và năng lượng.

Lời giải:

– Mọi hoạt động sống của cơ thể đều gắn chặt với hoạt động sống của tế bào và đều cần năng lượng. Thực chất quá trình trao đổi chất là sự chuyển hóa vật chất và năng lượng vì:

– Trong tế bào, quá trình đồng hóa gồm tổng hợp các chất (các chất đơn giản thành các chất đặc trưng) và tích lũy năng lượng, đồng thời xảy ra quá trình dị hóa gồm phân giải các chất (các chất phức tạp thành các chất đơn giản) và giải phóng năng lượng.

Bài 2 (trang 104 sgk Sinh học 8) : Vì sao nói chuyển hóa vật chất và năng lượng là đặc trưng cơ bản của sự sống ?

Lời giải:

Mọi hoạt động sống của cơ thể đều cần năng lượng, năng lượng được giải phóng từ quá trình chuyển hóa. Nếu không có chuyển hóa thì không có hoạt động sống.

Bài 3 (trang 104 sgk Sinh học 8) : Hãy nêu sự khác biệt giữa đồng hóa và tiêu hóa, giữa dị hóa với bài tiết.

Lời giải:

Đồng hóa :

– Tổng hợp các chất đặc trưng

– Tích lũy năng lượng và các liên kết hóa học

Tiêu hóa :

Biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng và hấp thụ vào máu…

Dị hóa :

– Phân giải các chất phức tạp thành các chất đơn giản.

– Bẻ gẫy liên kết hóa học giải phóng năng lượng.

Bài tiết :

Thải các sản phẩm phân hủy, sản phẩm thừa và độc hại ra môi trường ngoài như phân, nước tiểu, mồ hôi, CO2.

Xảy ra ở tế bào Xảy ra ở các cơ quan

 

Bài 4 (trang 104 sgk Sinh học 8) : Giải thích mối quan hệ qua lại giữa đồng hóa và dị hóa.

Lời giải:

Sự chuyển hóa vật chất và năng lượng ở tế bào, bao gồm hai quá trình mâu thuẫn, đối nghịch nhau là đồng hóa và dị hóa.

Đồng hóa là quá trình biến đổi chất dinh dưỡng do môi trường trong cung cấp thành sản phẩm đặc trưng của tế bào. Đó chính là sự tổng hợp các chất của tế bào. Trong quá trình đó, năng lượng được tích lũy dưới dạng các liên kết hóa học của vật chất trong tế bào.

Dị hóa là quá trình phân giải các chất được tích lũy trong tế bào để giải phóng năng lượng cung cấp cho các hoạt động sống của tế bào. Sự dị hóa tạo ra các sản phẩm phân hủy và khí CO2.

Đồng hóa và dị hóa tuy trái ngược nhau nhưng gắn bó chặt chẽ với nhau.