Bài 25: Biến dạng của lá

Trả lời câu hỏi Sinh 6 Bài 25 trang 83: Tìm các thông tin về lá biến dạng theo hướng dẫn dưới đây:

– Quan sát cây xương rồng hoặc H.25.1 và hãy cho biết:

+ Lá cây xương rồng có đặc điểm gì?

+ Vì sao đặc điểm đó giúp cây có thể sống ở những nơi khô hạn thiếu nước?

– Quan sát H.25.2 H.25.3 hãy cho biết:

+ Một số lá chét của cây đậu Hà Lan và lá ở ngọn cây mây có gì khác với các lá bình thường?

+ Những lá có biến đổi như vậy có chức năng gì đối với cây?

– Quan sát củ riềng hoặc củ dong ta (H.25.4)

+ Tìm những vảy nhỏ ở trên thân rễ, hãy mô tả hình dạng và màu sắc của chúng.

+ Những vảy đó có chức năng gì đối với các chồi ở thân rễ?

– Quan sát củ hành (H.25.5) và cho biết:

+ Phần phình to thành củ là do bộ phận nào của lá biến thành và có chức năng gì?

Lời giải:

– Ở H.25.1

+ Lá cây xương rồng biến thành gai.

+ Lá biến thành gai làm giảm sự thoát hơi nước qua lá phù hợp với điều kiện sống của cây ở nơi khô hạn.

– Ở H.25.2 H.25.3:

+ Lá chét của đậu Hà Lan hình thành tua cuốn, lá cây mây biến thành tay móc.

+ Tua cuốn, tay móc giúp cây bám vào giá thể để cây leo lên cao.

– Ở H.25.4

+ Các vảy nhỏ trên thân rễ có màu nâu, màu trắng.

+ Chúng có chức năng bảo vệ các chồi ở thân rễ.

– Ở H.25.5 phần phình to ở củ hành là bẹ lá phình to ra, có vai trò dự trữ chất dinh dưỡng cho cây.

Trả lời câu hỏi Sinh 6 Bài 25 trang 85: Hãy liệt kê tất cả những đặc điểm về hình thái và chức năng của các loại lá biến dạng đã tìm hiểu ở trên vào bảng dưới đây, sử dụng các từ sau để gọi tên các loại lá biến dạng đó:

Lá bắt mồi, lá vảy, lá biến thành gai, tua cuốn, lá dự trữ, tay móc

Lời giải:

STT Tên mẫu vật Đặc điểm hình thái của lá biến dạng Chức năng của lá biến dạng Tên lá biến dạng
1 Xương rồng Lá dạng gai nhọn Làm giảm sự thoát hơi nước Lá biến thành gai
2 Lá đậu Hà Lan Dạng tua cuốn Giúp cây leo lên cao Tua cuốn
3 Lá mây Dạng tay móc Giúp cây leo lên cao Tay móc
4 Củ dong ta Dạng vảy mỏng trên thân rễ Bảo vệ, che chở chồi thân rễ Lá vảy
5 Củ hành Bẹ lá phình to Chứa chất dự trữ Lá dự trữ
6 Cây bèo đất Trên lá có nhiều lông tuyến tiết chất nhầy Bắt và tiêu hóa mồi Lá bắt mồi
7 Cây nắp ấm Lá hình nắp ấm Bắt và tiêu hóa con mồi Lá bắt mồi

 

Bài 1 (trang 85 sgk Sinh học 6): Sự biến dạng của lá có ý nghĩa gì ? Lá của một số loại cây xương rồng biến thành gai có ý nghĩa gì ?

Lời giải:

– Chức năng chính của lá là chế tạo chất dinh dưỡng cho cây.

– Một số loại cây có lá biến dạng để thực hiện những chức năng khác, giúp cây thích nghi tốt hơn với điều kiện sống của chúng.

– Lá một số loại cây xương rồng biến thành gai để giúp hạn chế thoát hơi nước qua lá trong điều kiện sống khô hạn và thiếu nước.

Bài 2 (trang 85 sgk Sinh học 6): Có những loại lá biến dạng phổ biến nào ? Chức năng của mỗi loại là gì ?

Lời giải:

Những loại lá biến dạng phổ biến:

– Lá biến thành cơ quan bắt mồi (lá cây nắp ấm): gân chính của một số lá kéo dài và phát triển thành bình có nắp đậy. Trong bình có chất dịch hấp dẫn sâu bọ, khi sâu bọ chui vào nắp đậy lại, con mồi sẽ bị tiêu hóa bới dịch tiêu hóa trong bình. Cơ quan bắt mồi giúp cung cấp thêm chất dinh dưỡng cho cây trong điều kiện sống nghèo nàn, thiếu chất dinh dưỡng.

– Lá biến thành cơ quan dự trữ chất dinh dưỡng (cây hành, tỏi): Phần bẹ lá dày lên trở thành cơ quan dự trữ chất dinh dưỡng cho cây.

– Lá biến thành gai (lá cây xương rồng): lá biến thành gai để giảm sự thoát hơi nước của cây trong điều kiện sống khô cằn thiếu nước.

– Lá biến thành vảy (lá cây dong ta): lá có dạng vảy mỏng che chở cho thân rễ sống ở dưới đất.

Bài 3 (trang 85 sgk Sinh học 6): Hãy phát hiện thêm những cây khác ở địa phương em có lá biến dạng, nói rõ lá biến dạng đó có tác dụng gì đối với cây.

Lời giải:

Cây có lá biến dạng:

– Tua cuốn của cây mướp, bầu, bí: tua cuốn giúp cây bám vào giá thể để leo lên hoặc bám chắc vào giá thể.

– Cây bắt ruồi: lá biến thành cơ quan bắt mồi để bắt các động vật nhỏ bé, cung cấp chất dinh dưỡng cho cây.

– Cây chuỗi ngọc: lá biến thành dạng hình cầu, màu xanh, dự trữ nước và chất dinh dưỡng cho cây.

– Cây hoa ngọc nữ: lá có màu trắng, vừa bảo vệ cụm hoa màu đỏ vừa dẫn dụ côn trùng thụ phấn cho hoa.

– Cây lan ý: lá biến màu trắng để bảo vệ cụm hoa.