Bài 11: Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Tống (1075 – 1077)

Bài 1 trang 16 Tập bản đồ Lịch Sử 7 Quan sát lược đồ dưới đây và dựa vào nội dung SGK, em hãy:

Điền các từ: châu Ung, châu Khâm, châu Liêm vào chỗ chấm (…) trên lược đồ cho đúng.

Tô màu tím vào mũi tên chỉ đường tiến công của quân đội nhà Lý đánh Cham-pa; màu đỏ vào mũi tên chỉ quân Lý tập kích đất Tống.

Lời giải:

Cho biết ai là người đưa ra chủ trương “Ngồi im đợi giặc, không bằng đem quân đánh trước để chặn thế mạnh của giặc” trong cuộc kháng chiến chống Tống thời Lý?

Lời giải:

Người đó là: Lý Thường Kiệt.

Đánh đấu X vào ô trống ứng với những ý em cho là đúng.

Lời giải:

+) Cuộc tiến công để phòng vệ của nhà Lý nhằm tiến đánh quân xâm lược nào?

X	Quân Cham-pa.
	Quân Nam Hán.
X	Quân Tống.

+) Mục đích của cuộc tiến công phòng vệ của nhà Lý là gì?

	Chiếm giữ lương thảo, vũ khí của quân Cham-pa và quân Tống.
X	Đánh bại âm mưu xâm lược nước ta của quân Tống và quân Cham-pa.
	Mở rộng lãnh thổ.

Bài 2 trang 17 Tập bản đồ Lịch Sử 7Quan sát lược đồ dưới đây và dựa vào nội dung SGK, em hãy:

Tô màu nâu vào kí hiệu chỉ phòng tuyến sông Như Nguyệt, màu đỏ vào mũi tên chỉ quân Lý chặn đánh và tiến công; màu xanh và mũi tên chỉ quân Tống tiến đánh và rút chạy.

Lời giải:

Trình bày miệng diễn biến trận chiến tại phòng tuyến sông Như Nguyệt (sông Cầu) theo lược đồ.

Lời giải:

Cuộc chiến đấu trên phòng tuyến Như Ngyệt:

– Chờ mãi không thấy thủy quân đến, quân Tống nhiều lần tấn công quân ta. Chúng bắc cầu phao, đóng bè lớn ồ ạt tiến qua sông đánh vào phòng tuyến của ta. Quân nhà Lý kịp thời phản công, đẩy lùi quân Tống về phía bờ Bắc.

– Thất vọng, Quách Quỳ ra lệnh “Ai còn bàn đánh sẽ bị chém” và chuyển sang củng cố phong ngự. Quân Tống mệt mỏi, lương thảo cạn dần, chán nản, bị động.

– Để khích lệ tinh thần chiến đấu, Lý Thường Kiệt cho người vào đền bên sông ngâm thơ “Nam Quốc Sơn Hà”.

– Cuối xuân năm 1077, quân Lý Thường Kiệt cho quân bất ngờ tấn công lớn vào doanh trại giặc, quân Tống thua to, phải chấp nhận giảng hòa và rút quân.

+) Trận Như Nguyệt kết thúc thắng lợi.

Đánh đấu X vào ô trống ứng với những ý em cho là đúng.

Lời giải:

+) Vì sao Lý Thường Kiệt chọn sông Như Nguyệt (sông Cầu) để xây dựng phòng tuyến chống quân xâm lược Tống?

	Sông Như Nguyệt vừa rộng lại vừa sâu, nước chảy xiết khó có thể vượt qua.
X	Sông Như Nguyệt chặn ngang tất cả các ngả đường bộ từ Quảng Tây (Trung Quốc) vào Thăng Long và như một chiến hào tự nhiên rất khó có thể vượt qua.
	Địa hình bên bờ Bắc của sông Như Nguyệt rất phức tạp nên quân địch vừa khó tấn công vừa khó phòng ngự.

+) Nét độc đáo trong cách đánh giặc của Lý Thường Kiệt là gì?

X	Chủ động tấn công địch trước để tự vệ.
	Thực hiện “vườn không nhà trống”, tạm rút khỏi kinh thành Thăng Long, chờ cho quân địch cạn kiệt lương thực, tinh thần rệu rã rồi bất ngờ đem quân đánh một trận quyết định, tiêu diệt hoàn toàn quân địch.
X	Khi quân địch sắp bị đánh bại thì chủ động thương lượng, đè nghị “giảng hòa” để vừa tránh được hi sinh của quân sĩ, vừa giữ được hòa khí bang giao giữa hai nước sau này.