- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 1 PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 1 CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 1 SỬ DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 1 LUYỆN TẬP SỬ DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 2 ĐẤU TRANH CHO MỘT THẾ GIỚI HÒA BÌNH
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 2 CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI (TIẾP THEO -TRANG 21)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 2 SỬ DỤNG YẾU TỐ MIÊU TẢ TRONG VĂN THUYẾT MINH
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 2 LUYỆN TẬP SỬ DỤNG YẾU TỐ MIÊU TẢ TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 3 TUYÊN BỐ THẾ GIỚI VỀ SỰ SỐNG CÒN, QUYỀN ĐƯỢC BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN CỦA TRẺ EM
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 3 CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI (TIẾP THEO)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 3 XƯNG HÔ TRONG HỘI THOẠI
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 3 VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 1
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 4: Chuyện người con gái Nam Xương
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 4: Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 4: Sự phát triển của từ vựng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 4: Luyện tập tóm tắt tác phẩm tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 5: Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 5: Hoàng Lê nhất thống chí
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 5: ự phát triển của từ vựng (tiếp theo)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 5: Trả bài tập làm văn số 1
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 6: Truyện Kiều của Nguyễn Du
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 6: Chị em Thúy Kiều (trích Truyện Kiều)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 6: Cảnh ngày xuân (Trích Truyện Kiều)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 6: Thuật ngữ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 6: Miêu tả trong văn bản tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 7: Kiều ở lầu Ngưng Bích (trích Truyện Kiều)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 7: Mã Giám Sinh mua Kiều (trích Truyện Kiều)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 7: Trau dồi vốn từ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 7: Viết bài tập làm văn số 2 – Văn tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 8: Thúy Kiều báo ân báo oán (Trích Truyện Kiều)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 8: Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 8: Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 9: Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích Truyện Lục Vân Tiên)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 9: Chương trình địa phương (phần văn)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 9: Tổng kết về từ vựng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 9: Tổng kết về từ vựng (Phần 2)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 10: Đồng chí
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 10: Bài thơ về tiểu đội xe không kính
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 10: Kiểm tra truyện trung đại
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 10: Tổng kết về từ vựng (tiếp theo)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 10: Nghị luận trong văn bản tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 11: Đoàn thuyền đánh cá
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 11: Bếp lửa
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 11: Tổng kết về từ vựng (tiếp theo – Bài 11)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 11: Tập làm thơ tám chữ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 12: Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 12: Ánh trăng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 12: Tổng kết từ vựng (luyện tập tổng hợp)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 12: Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 13: Làng (Kim Lân)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 13: Chương trình địa phương phần tiếng việt
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 13: Đối thoại và độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 13: Luyện nói: Tự sự kết hợp với nghị luận và miêu tả nội tâm
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 14: Lặng lẽ Sa Pa
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 14: Ôn tập phần tiếng việt
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 14: Viết bài tập làm văn số 3 – Văn tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 14: Người kể trong văn bản tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 15: Chiếc lược ngà
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 15: Kiểm tra thơ và truyện hiện đại
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 15: Kiểm tra thơ và truyện hiện đại (phần 2)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 15: Kiểm tra phần tiếng việt
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 15: Ôn tập phần tập làm văn
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 16: Cố hương
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 16: Ôn tập làm văn (tiếp theo)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 16: Kiểm tra tổng hợp cuối học kì 1
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 17: Những đứa trẻ (trích Thời thơ ấu)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 17: Trả bài kiểm tra về thơ và truyện hiện đại
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 17: Trả bài tập làm văn số 3
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 17: Trả bài kiểm tra tổng hợp cuối học kì 1
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 18: Bàn về đọc sách
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 18: Khởi ngữ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 18: Phép phân tích và tổng hợp
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 18: Luyện tập phân tích và tổng hợp
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 19: Tiếng nói của văn nghệ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 19: Các thành phần biệt lập
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 19: Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 19: Cách làm bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 19: Chương trình địa phương (phần Tập làm văn)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 20: Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 20: Các thành phần biệt lập (tiếp theo)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 20: Viết bài tập làm văn số 5
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 20: Nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 21: Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La-phông-ten
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 21: Liên kết câu và liên kết đoạn văn
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 22: Con cò
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 22: Luyện tập: Liên kết câu và liên kết đoạn văn
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 22: Trả bài tập làm văn số 5
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 22: Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 23: Mùa xuân nho nhỏ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 23: Viếng lăng bác
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 23: Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 23: Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 23: Luyện tập làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 23: Viết bài tập làm văn số 6
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 24: Sang thu
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 24: Nói với con
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 24: Nghĩa tường minh và hàm ý
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 24: Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 24: Cách làm bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 25: Mây và sóng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 25: Ôn tập về thơ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 25: Nghĩa tường minh và hàm ý (tiếp theo)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 25: Trả bài tập làm văn số 6
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 26: Tổng kết phần văn bản nhật dụng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 26: Kiểm tra về thơ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 26: Chương trình địa phương phần tiếng việt (Lớp 9 học kì II)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 26: Viết bài tập làm văn số 7
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 27: Bến quê
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 27: Ôn tập tiếng việt lớp 9 học kì 2
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 27: Luyện nói: Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 28: Những ngôi sao xa xôi
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 28: Trả bài tập làm văn số 7
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 28: Biên bản
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 29: Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 29: Tổng kết về ngữ pháp
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 29: Luyện tập viết biên bản
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 29: Hợp đồng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 30: Bố của Xi-Mông – Mô-pát-xăng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 30: Ôn tập truyện lớp 9
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 30: Tổng kết về ngữ pháp (tiếp theo)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 31: Con chó Bấc
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 31: Kiểm tra về truyện
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 31: Kiểm tra phần tiếng việt lớp 9 học kì 2
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 31: Luyện tập viết hợp đồng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 32: Bắc Sơn
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 32: Tổng kết phần văn học nước ngoài
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 32: Tổng kết phần tập làm văn
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 33: Tôi và chúng ta
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 33: Tổng kết phần văn học
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 33: Kiểm tra tổng hợp cuối năm
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 34: Tổng kết phần văn học (tiếp theo) – Phần A
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 34: Tổng kết phần văn học (tiếp theo) – Phần B
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 34: Thư (điện) chúc mừng và thăm hỏi
Soạn bài: Hoàng Lê nhất thống chí (Hồi thứ mười bốn – Ngô gia văn phái)
Bố cục:
– Phần 1 (từ đầu đến “ngày 25 tháng Chạp năm Mậu Thân (1788): Trước tình thế quân Thanh kéo vào xâm lược nước ta, vua Lê thụ phong, Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ lên ngôi hoàng đế, hạ lệnh xuất quân, thân chinh đánh giặc.
– Phần 2 (tiếp theo đến “rồi kéo vào thành”): Chiến thắng thần tốc của đạo quân dưới sự dẫn dắt tài ba, trí lược của vua Quang Trung.
– Phần 3 (đoạn còn lại): Quân Thanh đại bại và tình cảnh thảm hại của vua tôi Lê Chiêu Thống.
Hướng dẫn soạn bài
Câu 1: Bố cục 3 phần:
– Đoạn 1: từ đầu đến “năm Mậu Thân” – Được tin báo quân Thanh đã chiếm Thăng Long, Bắc Bình Vương Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng Đế, thân chinh cầm quân dẹp giặc.
– Đoạn 2: tiếp đến “nỗi kéo vào thành” – Cuộc hành quân thần tốc và chiến thắng lẫy lừng của vua Quang Trung.
– Đoạn 3: Còn lại – sự đại bại của quân Thanh và tình cảnh thảm hại của vua tôi Lê Chiêu Thống.
Câu 2:
Hình tượng Quang Trung – Nguyễn Huệ được xây dựng chân thực, sinh động với hành động, trí tuệ, tài điều binh khiển tướng, mưu lược… của một vị anh hùng dân tộc:
– Hành động mạnh mẽ, quyết đoán:
+ Tiếp được tin báo quân Thanh chiếm đóng Thăng Long, liền họp các tướng sĩ, định thân chinh cầm quân đi ngay.
+ Lên ngôi hoàng đế, đốc suất đại binh ra Bắc dẹp giặc.
+ Gặp Nguyễn Thiếp để hỏi cơ mưu.
+ Tuyển mộ quân lính ở Nghệ An, duyệt binh, phủ dụ quân sĩ, lên kế hoạch tiến quân đánh giặc.
– Trí tuệ sáng suốt, mẫn cán, điều binh khiển tướng tài tình:
+ Phân tích tình hình, quyết định tiến quân tiêu diệt giặc.
+ Lời lẽ sắc bén, chặt chẽ, kích thích được tinh thần tự tôn dân tộc của tướng sĩ: lời phủ dụ.
+ Vạch kế hoạch đánh giặc, sử dụng chiến lược, chiến thuật hợp lí, độc đáo (cách hành quân thần tốc, cách chống lại súng của giặc, chiến thuật nghi binh…)
+ Biết dùng người đúng sở trường, ở đoản, đối đãi công bằng.
– Ý chí quyết chiến quyết thắng, tầm nhìn xa trông rộng: mạnh bạo, tự tin trong kế sách đánh giặc, tính toán trước sau chu toàn (trước khi đánh giặc đã tính đến cả đối sách với giặc sau khi chiến thắng)…
Hình tượng vua Quang Trung đã được miêu tả với đầy đủ những phẩm chất của một vị anh hùng, mang vẻ đẹp oai phong lẫm liệt. Tác giả Ngô gia văn phái vốn trung thành với nhà Lê mà vẫn viết về vua Quang Trung đầy tinh thần ngợi ca như vậy là vì họ đứng trên tinh thần dân tộc mà phản ánh. Nhờ vậy, càng tạo ra cho tác phẩm sức thuyết phục, tính chân thực cao, chứng tỏ tinh thần tôn trọng sự thật lịch sử. Đây cũng là điểm đặc sắc của thể loại tiểu thuyết lịch sử.
Câu 3:
– Đoạn trích cũng miêu tả rõ sự thảm bại của bọn quân tướng nhà Thanh, tiêu biểu là Tôn Sĩ Nghị – một tên tướng bất tài, kiêu căng, tự mãn, chủ quan khinh địch:
+ Tôn Sĩ Nghị “sợ mất mật, ngựa không kịp đóng yên, người không kịp mặt áo giáp chuồn trước qua cầu phao”
+ Quân lính “run rời sợ hãi, bỏ chạy tán loạn, xéo lên nhau mà chết”
+ “Quân sĩ các doanh – nghe tin hoảng hồn, tan tác bỏ chạy, tranh nhau qua cầu, xô đẩy nhau rơi xuống sông… nước sông Nhị Hà tắc nghẽn không chạy được nữa…”.
– Số phận của bọn vua tôi phản dân, hại nước cũng thảm hại không kém:
+ Lê Chiêu Thống vì lợi ích của dòng họ, vị thế nhà Lê mà trở thành những kẻ phản động, cõng rắn cắn gà nhà, đi ngược lại quyền lợi của dân tộc.
+ Đớn hèn nhục nhã trước quân Thanh.
+ “chạy bán sống bán chết, cướp cả thuyền dân qua sông, mấy ngày không ăn”
Đoạn văn miêu tả chân thực tình cảnh khốn quẫn của vua Lê Chiêu Thống, nhưng tác giả gửi gắm ở đó một chút cảm xúc ngậm ngùi của người bề tôi cũ.
Câu 4:
Về bút pháp của tác giả khi miêu tả hai cuộc tháo chạy (một của quân tướng nhà Thanh, một của vua tôi Lê Chiêu Thống):
+ Cảnh tháo chạy của quân tướng nhà Thanh được miêu tả dưới cái nhìn hả hê, mãn nguyện của người thắng trận trước sự thất bại thảm hại của kẻ thù cướp nước: âm hưởng nhanh, gợi tả sự tán loạn, tan tác…
+ Cảnh bỏ chạy của vua tôi Lê Chiêu Thống được miêu tả dài hơn, âm hưởng chậm hơn, toát lên vẻ chua xót, ngậm ngùi.
Sở dĩ có sự khác biệt đó là vì: mặc dù tôn trọng tính khách quan trong phản ánh, song không thể chối bỏ được thái độ chủ quan khi quan sát, nhìn nhận; đối với quân tướng nhà Thanh, tác giả miêu tả với một tâm thế khác với khi miêu tả cuộc tháo chạy của vua tôi Lê Chiêu Thống – dẫu sao thì cũng là vương triều mình đã từng phụng thờ.
Luyện tập
Câu hỏi (trang 72 SGK):
Chỉ trong vòng chưa tới mười ngày mà năm đạo quân dưới sự chỉ đạo của vua Quang Trung đã tạo nên chiến thắng thần tốc, dẹp tan quân Thanh, khiến vua tôi Lê Chiêu Thống phải bỏ trốn trong tình cảnh thảm hại. Trước tiên, quân của vua Quang Trung tấn công nghĩa binh trấn thủ ở sông Gián, bắt sống không để sót một tên, ngăn chúng báo tin cho những đạo quân Thanh ở Hà Hồi và Ngọc Hồi. Nửa đêm ngày mồng 3 tháng Giêng năm Kỉ Dậu, vua Quang Trung cùng binh lính vây chiếm làng Hà Hội mà không cần đổ máu, tước hết khí giới và lương thực của kẻ thù. Mờ sáng ngày mồng 5, vua Quang Trung cho quân dàn trận chữ nhất, phòng thủ, tấn công đều chặt chẽ, cộng với kế nghi binh, bủa vây tứ phía, tiến sát đồn Ngọc Hồi. Nhờ vào trí lược bày binh bố trận của vua Quang Trung, sự đồng lòng, dũng cảm của binh lính, cùng với sự giúp sức của trời đất, quân Thanh đại bại. Giữa trưa hôm ấy, vua Quang Trung tiến binh đến Thăng Long, rồi kéo vào thành, vua tôi nhà Lê bất ngờ, tháo chạy trong tình cảnh tủi nhục, thảm hại.
Ý nghĩa – Nhận xét
– Qua bài học, học sinh thấy được quan điểm lịch sử đúng đắn và niềm tự hào dân tộc của các tác giả Hoàng Lê nhất thống chí.
– Học sinh cảm nhận được vẻ đẹp của người anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ qua chiến công thần tốc đại phá quân Thanh cùng với sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh và số phận bi đát của vua tôi Lê Chiêu Thống.