- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 1 PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 1 CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 1 SỬ DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 1 LUYỆN TẬP SỬ DỤNG MỘT SỐ BIỆN PHÁP NGHỆ THUẬT TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 2 ĐẤU TRANH CHO MỘT THẾ GIỚI HÒA BÌNH
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 2 CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI (TIẾP THEO -TRANG 21)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 2 SỬ DỤNG YẾU TỐ MIÊU TẢ TRONG VĂN THUYẾT MINH
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 2 LUYỆN TẬP SỬ DỤNG YẾU TỐ MIÊU TẢ TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 3 TUYÊN BỐ THẾ GIỚI VỀ SỰ SỐNG CÒN, QUYỀN ĐƯỢC BẢO VỆ VÀ PHÁT TRIỂN CỦA TRẺ EM
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 3 CÁC PHƯƠNG CHÂM HỘI THOẠI (TIẾP THEO)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 3 XƯNG HÔ TRONG HỘI THOẠI
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 3 VIẾT BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 1
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 4: Chuyện người con gái Nam Xương
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 4: Cách dẫn trực tiếp và cách dẫn gián tiếp
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 4: Sự phát triển của từ vựng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 4: Luyện tập tóm tắt tác phẩm tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 5: Chuyện cũ trong phủ chúa Trịnh
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 5: Hoàng Lê nhất thống chí
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 5: ự phát triển của từ vựng (tiếp theo)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 5: Trả bài tập làm văn số 1
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 6: Truyện Kiều của Nguyễn Du
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 6: Chị em Thúy Kiều (trích Truyện Kiều)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 6: Cảnh ngày xuân (Trích Truyện Kiều)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 6: Thuật ngữ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 6: Miêu tả trong văn bản tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 7: Kiều ở lầu Ngưng Bích (trích Truyện Kiều)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 7: Mã Giám Sinh mua Kiều (trích Truyện Kiều)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 7: Trau dồi vốn từ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 7: Viết bài tập làm văn số 2 – Văn tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 8: Thúy Kiều báo ân báo oán (Trích Truyện Kiều)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 8: Lục Vân Tiên cứu Kiều Nguyệt Nga
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 8: Miêu tả nội tâm trong văn bản tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 9: Lục Vân Tiên gặp nạn (Trích Truyện Lục Vân Tiên)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 9: Chương trình địa phương (phần văn)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 9: Tổng kết về từ vựng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 9: Tổng kết về từ vựng (Phần 2)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 10: Đồng chí
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 10: Bài thơ về tiểu đội xe không kính
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 10: Kiểm tra truyện trung đại
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 10: Tổng kết về từ vựng (tiếp theo)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 10: Nghị luận trong văn bản tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 11: Đoàn thuyền đánh cá
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 11: Bếp lửa
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 11: Tổng kết về từ vựng (tiếp theo – Bài 11)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 11: Tập làm thơ tám chữ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 12: Khúc hát ru những em bé lớn trên lưng mẹ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 12: Ánh trăng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 12: Tổng kết từ vựng (luyện tập tổng hợp)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 12: Luyện tập viết đoạn văn tự sự có sử dụng yếu tố nghị luận
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 13: Làng (Kim Lân)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 13: Chương trình địa phương phần tiếng việt
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 13: Đối thoại và độc thoại và độc thoại nội tâm trong văn bản tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 13: Luyện nói: Tự sự kết hợp với nghị luận và miêu tả nội tâm
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 14: Lặng lẽ Sa Pa
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 14: Ôn tập phần tiếng việt
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 14: Viết bài tập làm văn số 3 – Văn tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 14: Người kể trong văn bản tự sự
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 15: Chiếc lược ngà
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 15: Kiểm tra thơ và truyện hiện đại
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 15: Kiểm tra thơ và truyện hiện đại (phần 2)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 15: Kiểm tra phần tiếng việt
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 15: Ôn tập phần tập làm văn
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 16: Cố hương
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 16: Ôn tập làm văn (tiếp theo)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 16: Kiểm tra tổng hợp cuối học kì 1
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 17: Những đứa trẻ (trích Thời thơ ấu)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 17: Trả bài kiểm tra về thơ và truyện hiện đại
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 17: Trả bài tập làm văn số 3
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 17: Trả bài kiểm tra tổng hợp cuối học kì 1
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 18: Bàn về đọc sách
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 18: Khởi ngữ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 18: Phép phân tích và tổng hợp
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 18: Luyện tập phân tích và tổng hợp
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 19: Tiếng nói của văn nghệ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 19: Các thành phần biệt lập
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 19: Nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 19: Cách làm bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 19: Chương trình địa phương (phần Tập làm văn)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 20: Chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 20: Các thành phần biệt lập (tiếp theo)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 20: Viết bài tập làm văn số 5
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 20: Nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 21: Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La-phông-ten
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 21: Liên kết câu và liên kết đoạn văn
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 22: Con cò
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 22: Luyện tập: Liên kết câu và liên kết đoạn văn
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 22: Trả bài tập làm văn số 5
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 22: Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 23: Mùa xuân nho nhỏ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 23: Viếng lăng bác
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 23: Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 23: Cách làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 23: Luyện tập làm bài nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 23: Viết bài tập làm văn số 6
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 24: Sang thu
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 24: Nói với con
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 24: Nghĩa tường minh và hàm ý
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 24: Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 24: Cách làm bài văn nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 25: Mây và sóng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 25: Ôn tập về thơ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 25: Nghĩa tường minh và hàm ý (tiếp theo)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 25: Trả bài tập làm văn số 6
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 26: Tổng kết phần văn bản nhật dụng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 26: Kiểm tra về thơ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 26: Chương trình địa phương phần tiếng việt (Lớp 9 học kì II)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 26: Viết bài tập làm văn số 7
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 27: Bến quê
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 27: Ôn tập tiếng việt lớp 9 học kì 2
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 27: Luyện nói: Nghị luận về một đoạn thơ, bài thơ
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 28: Những ngôi sao xa xôi
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 28: Trả bài tập làm văn số 7
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 28: Biên bản
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 29: Rô-bin-xơn ngoài đảo hoang
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 29: Tổng kết về ngữ pháp
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 29: Luyện tập viết biên bản
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 29: Hợp đồng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 30: Bố của Xi-Mông – Mô-pát-xăng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 30: Ôn tập truyện lớp 9
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 30: Tổng kết về ngữ pháp (tiếp theo)
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 31: Con chó Bấc
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 31: Kiểm tra về truyện
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 31: Kiểm tra phần tiếng việt lớp 9 học kì 2
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 31: Luyện tập viết hợp đồng
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 32: Bắc Sơn
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 32: Tổng kết phần văn học nước ngoài
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 32: Tổng kết phần tập làm văn
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 33: Tôi và chúng ta
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 33: Tổng kết phần văn học
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 33: Kiểm tra tổng hợp cuối năm
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 34: Tổng kết phần văn học (tiếp theo) – Phần A
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 34: Tổng kết phần văn học (tiếp theo) – Phần B
- SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 34: Thư (điện) chúc mừng và thăm hỏi
SOẠN VĂN LỚP 9 SÁCH GIÁO KHOA BÀI 3 XƯNG HÔ TRONG HỘI THOẠI
Soạn bài: Xưng hô trong hội thoại
I. Từ ngữ xưng hô và việc sử dụng từ ngữ xưng hô
Câu 1. Một số từ ngữ thường dùng để xưng hô trong tiếng Việt: tôi – chúng tôi; bạn – các bạn; nó – chúng nó (họ); ta – chúng ta; anh, bác, ông – các anh, các bác, các ông; tao – chúng tao; mày – chúng mày; anh ấy, chị ấy, …
Câu 2. Xác định từ ngữ xưng hô trong hai đoạn trích sau:
a.
– Dế Mèn – nhân vật kể chuyện xưng “tôi”
– Dế Mèn xưng hô với Dế Choắt: ta – chú mày trong đoạn trích (1), tôi – anh trong đoạn trích (2).
– Dế Choắt xưng hô với Dế Mèn: em – anh trong đoạn trích (1), tôi – anh trong đoạn trích (2).
b. Trong đoạn trích thứ nhất, sự xưng hô của hai nhân vật rất khác nhau, đó là sự xưng hô bất bình đẳng của một kẻ ở vị thế yếu và một kẻ ở vị thế mạnh kiêu căng, hách dịch. Nhưng trong đoạn trích thứ hai, sự xưng hô thay đổi hẳn, đó là sự xưng hô bình đẳng.
Có sự thay đổi đó vì tình huống giao tiếp thay đổi, vị thế của hai nhân vật thay đổi. Dế Choắt và Dế Mèn đã coi nhau như người bạn. Dế Choắt khuyên nhủ bản chân thành. Dế Mèn xúc động, thấm thía, cảm phục bạn.
II. Luyện tập
Câu 1. Cần phân biệt các phương tiện từ ngữ chỉ ngôi:
– chúng ta: gồm cả người nói và người nghe
– chúng tôi/chúng em: không gồm người nghe
– chúng mình: có thể gồm người nghe hoặc không
Cô học viên đã dùng từ xưng hô chúng ta nhầm lẫn – dễ gây hiểu lầm: mai cô và giáo sư sẽ làm lễ thành hôn.
Cần thay từ chúng ta bằng từ: chúng em hoặc chúng tôi.
Câu 2. Trong các văn bản khoa học, mặc dù có khi tác giả của văn bản chỉ gồm 1 người nhưng người ta vẫn xưng là chúng tôi. Việc dùng chúng tôi trong những trường hợp này là có dụng ý làm tăng tính khách quan trong ngôn ngữ khoa học và thể hiện sự khiêm tốn của tác giả. Cũng có khi tác giả của văn bản khoa học xưng tôi, khi đó người viết (nói) muốn nhấn mạnh quan điểm riêng của mình trước một vấn đề nào đó hoặc có ý bộc lộ tính chủ quan của ý kiến.
Câu 3. Trong truyện Thánh Gióng, đứa bé gọi mẹ mình theo cách gọi thông thường.Nhưng cách xưng hô với sứ giả thì dùng: ta – ông. Cách xưng hô như vậy cho thấy Thánh Gióng là một đứa bé kì lạ, khác thường.
Mặt khác, điều đó báo trước, đối với người mẹ, Gióng chỉ là một đứa trẻ, nhưng đối với quốc gia, xã hội, Gióng sẽ là một người anh hùng.
Câu 4. Câu chuyện về một vi danh tướng trên đường đi kinh lí, ghé vào thăm trường cũ. Vị tướng, tuy đã trở thành một nhân vật nổi tiếng, có quyền cao chức trọng, nhưng khi gặp lại thầy giáo cũ, vẫn gọi thầy cũ của mình là thầy và xưng em. Cách xưng hô của vị tướng đối với thầy của mình thể hiện thái độ tôn trọng người đã dạy dỗ mình. Cách xưng hô của người thầy với vị tướng thể hiện sự khiêm tốn, lịch sự và thể hiện sự tôn trọng người đối thoại với mình. Câu chuyện trên khuyên chúng ta phải biết “tôn sư trọng đạo”.
Câu 5. Trước cách mạng tháng tám 1945, đất nước ta còn là một nước phong kiến, người đứng đầu nhà nước là vua, xưng với dân chúng là “Trẫm”. Việc Bác, người đứng đầu Nhà nước Việt Nam mới, xưng “tôi” và gọi dân chúng là “đồng bào” tạo cho người nghe cảm giác gần gũi, thân thiết, tạo sự thân mật giữa người nói với người nghe.
Câu 6. Cách xưng hộ trong đoạn văn thứ nhất thể hiện rõ sự cách biệt về địa vị và hoàn cảnh giữa các nhân vật. Chị Dậu, người dân thấp cổ bé họng, lại đang thiếu sưu nên phải hạ mình, nhịn nhục: xưng hô cháu, nhà cháu – ông; cai lệ, người nhà lí trưởng trái lại cậy quyền, cậy thế nên hống hách: xưng hô ông – thằng kia, mày.
Sang đoạn sau, cách xưng hô thay đổi. Chị Dậu chuyển sang tôi – ông rồi sang bà – mày. Đó là hành vi thể hiện sự “tức nước – vỡ bờ”, sự tự vệ cần thiết để bảo vệ chồng của chị.