Bài 20: Xây dựng và phát triển văn hóa dân tộc trong các thế kỉ X-XV

Bài 1 trang 33 Tập bản đồ Lịch Sử 10: Dựa vào bài học, em hãy điền những thông tin ngắn gọn về tình hình tư tưởng – tôn giáo, giáo dục, văn hóa, nghệ thuật và khoa học – kĩ thuật nước ta trong các thế kỉ X – XIV vào chỗ chấm (…) trong bảng dưới đây.

Lời giải:

Lĩnh vực Nội dung
Tư tưởng – tôn giáo Nho giáo dần trở thành hệ tư tưởng chính của giai cấp thống trị.

Phật giáo giữ địa vị quan trọng và rất phổ biến.

Đạo giáo tuy không phổ cập nhưng hòa vào tín ngưỡng dân gian.

Cuối thế kỉ XIV, Phật giáo và Đạo giáo suy yếu dần, Thời Lê độc tôn Nho giáo.

Giáo dục Từng bước hoàn thiện và phát triển, nội dung học tập được quy định chặt chẽ. Tổ chức thi cử đều đặn.

Số người đi học ngày càng đông, dân trí dược nâng cao.

Văn học Ban đầu mang nặng tư tưởng Phật giáo. Từ thời trần văn học dân tộc ngày càng phát triển.

Hàng loạt bài thơ nổi tiếng ra đời.

Thế kỉ XV văn học chữ Hán và chữ Nôn đều phát triển.

Nghệ thuật Có bước phát triển mới. Những công trình nghệ thuật Phật giáo được xây dựng khắp nơi.

Ở phía Nam nhiều tháp Chăm được xây dựng.

Điêu khắc phát triển.

Nghệ thuật sân khấu ngày càng phát triển.

Âm nhạc, ca múa phát triển với nhiều thể loại phong phú.

Khoa học – kĩ thuật Đạt được nhiều thành tựu có giá trị trong các lĩnh vực sử học, địa lí, y học, quân sự, toán học. Chế tạo được súng thần cơ, đóng được các thuyền chiến có lầu.

Bài 2 trang 33 Tập bản đồ Lịch Sử 10: Đánh dấu x vào ô trống ứng với những ý em cho là đúng.

Lời giải:

+) Tình hình văn hóa dân tộc thời Lý – Trần so với thời Ngô, Đinh, Tiền Lê có gì nổi bật?

Không có gì thay đổi
Có bước phát triển hơn thời Ngô, Đình và Tiền Lê, nhưng chỉ tập trung ở lĩnh vực văn học, nghệ thuật
X Có bước phát triển mạnh mẽ và khá đồng đều ở tất cả các lĩnh vực văn hóa
Các giá trị văn hóa dân tộc bị xuống cấp và chịu ảnh hưởng nhiều của văn hóa Trung Quốc

+) Nguyên nhân nào dẫn tới tình hình văn hóa dân tộc thời Lý – Trần có sự nổi bật so với thời Ngô, Đinh và Tiền Lê?

X Đất nước được ổn định, nền kinh tế phát triển
X Thời kì này có nhiều trí thức có trình độ và tài năng, tâm huyết với nền văn hóa dân tộc.
Thắng lợi vẻ vang trong các cuộc kháng chiến đã làm tăng thêm lòng tự hào dân tộc của mọi tầng lớp nhân dân
Trung Quốc tăng cường truyền bá văn hoá vào nước ta