Soạn bài Tập làm thơ sáu chữ, bảy chữ – Cánh diều

Soạn bài Tập làm thơ sáu chữ, bảy chữ – Cánh diều

1.Định hướng

Khi tiếp cận việc viết thơ sáu chữ hoặc bảy chữ, các em cần lưu ý những điểm sau:

• Trước hết, hãy đọc lại các bài thơ sáu chữ, bảy chữ đã học trong Bài 2 để hiểu rõ cấu trúc và phong cách thể hiện của các bài thơ này.
• Xác định rõ đề tài của bài thơ mình muốn sáng tác: có thể viết về một người, một sự kiện, một cảm xúc hay một suy nghĩ. Điều này sẽ giúp tập trung hơn trong quá trình sáng tác và làm nổi bật được thông điệp mà bài thơ muốn truyền tải.
• Khi tập làm thơ, cần lưu ý đến cảm xúc và suy nghĩ cá nhân về chủ đề đã chọn. Đây là yếu tố quan trọng giúp bài thơ trở nên sinh động và có hồn.
• Đảm bảo số lượng chữ trong mỗi dòng thơ và tuân thủ cách gieo vần đã được nêu trong phần Kiến thức ngữ văn. Sự chính xác trong số chữ và gieo vần không chỉ giúp bài thơ đúng quy chuẩn mà còn thể hiện sự tỉ mỉ và công phu trong quá trình sáng tác.

Bằng cách theo dõi những hướng dẫn trên, các em sẽ có thể sáng tác được những bài thơ sáu chữ hoặc bảy chữ hay và đầy cảm xúc.

2.Thực hành

Bài tập trang 53 sgk Ngữ Văn lớp 8 Tập 1 – Cánh diều:

a) Chọn những tiếng trong ngoặc đơn phù hợp với chỗ trống (…). Từ đó, xác định cách gieo vần ở mỗi khổ thơ.

(gạch, ngõ, giếng)	Mặt Trời lặn xuống bờ aoNgọn khói xanh lên lúng liếng Vườn sau gió chẳng đuổi nhau Lá vẫn bay vàng sân (…) (Trần Đăng Khoa)
(làng, về, người)(gió, cũ, trắng)	Khách xa gặp lúc mùa xuân chín,Lòng trí bâng khuâng sức nhớ (…) – Chị ấy năm nay còn gánh thóc Dọc bờ sông (…) nắng chang chang? (Hàn Mặc Tử)

 Trả lời:

(gạch, ngõ, giếng)	Mặt Trời lặn xuống bờ aoNgọn khói xanh lên lúng liếng Vườn sau gió chẳng đuổi nhau Lá vẫn bay vàng sân giếng. (Trần Đăng Khoa)
(làng, về, người)(gió, cũ, trắng)	Khách xa gặp lúc mùa xuân chín,Lòng trí bâng khuâng sức nhớ làng – Chị ấy năm nay còn gánh thóc Dọc bờ sông trắng nắng chang chang? (Hàn Mặc Tử)

b) Viết bài thơ sáu chữ hoặc bảy chữ theo đề tài tự chọn (về gia đình, người thân, bạn bè, trường lớp, quê hương,…)

Chuẩn bị	+ Em muốn viết về ai, về điều gì?+ Em sử dụng thể thơ sáu chữ hay bảy chữ? + Tình cảm, cảm xúc của em với đối tượng đó như thế nào? + Những hình ảnh, chi tiết,… nào của người hoặc sự vật, sự việc em định viết để lại ấn tượng sâu sắc trong em? + Em định đặt nhan đề cho bài thơ như thế nào?
Viết bài thơ	+ Kể hoặc miêu tả hình ảnh của đối tượng trong cảm nhận của em; qua đó, thể hiện tình cảm, cảm xúc của em dành cho đối tượng.+ Lựa chọn từ ngữ thích hợp để thể hiện các đặc điểm của đối tượng. Vận dụng các biện pháp tu từ như: so sánh, nhân hóa, ẩn dụ, điệp cấu trúc,… phù hợp. + Sắp xếp các từ ngữ trong dòng và trong khổ thơ theo quy định về số tiếng, vần, nhịp của thơ sáu chữ hoặc bảy chữ.
Kiểm tra và chỉnh sửa	+ Đọc lại bài thơ đã viết+ Bài thơ đã đảm bảo số tiếng, vần, nhịp của thơ sáu chữ hoặc bảy chữ chưa? + Bài thơ có tập trung thể hiện về đối tượng em chọn viết và tình cảm của em dành cho đối tượng đó không? + Có nên thay thế từ ngữ nào để bài thơ diễn tả chính xác hoặc hay hơn không?

 *Bài thơ tham khảo

– Bài thơ số 1:

Xuân lòng

Đông tàn xuân đến xuân nở hoa

Nổi buồn dấu kín giữa chiều tà

Vui thơ xướng họa cùng bè bạn

Gửi chút tình riêng đến nẻo xa

 

Chợt nghĩ hình ai nơi cỏi vắng

Chiếu nay lặng lẹ ngắm mây trời

Lòng ta man mác buồn da diết

Thả hồn trong gió say tình say

Xứ Huế đây, ở xứ Huế đây

Tiếng thơ dìu dắt nước non này

Mơ màng bóng cũ người xưa ấy

Say đắm một thời tuổi thơ ngây

Ta muốn tình thơ luôn sẽ đến

Để cùng chung điệu tiếng ngân nga

Để hồn ấm lại trong hưu quạnh

Ngây ngất xuân lòng ta với ta

– Bài thơ số 2:

Năm tháng bạn bè

Ta có trong năm tháng bạn bè

Trong lối mòn xưa cỏ rêu che

Nửa đời chìm nổi về bên bạn

Lại vui như chẳng nắng sương gì

Ta có trong năm tháng bạn bè

Mạ trong ngọn gió lạnh lùng khuya

Cha trong hạt cát đêm sao hiện

Và em trong đèo núi cách chia

Ta có trong năm tháng bạn bè

Niềm thương nổi nhớ với say mê

Câu thơ thức đến canh gà muộn

Tóc bạc bên đèn đọc nhau nghe

Ta như sóng ấy dễ tan đi

Bạn là ghềnh đá dấu ta ghi

Những gì sâu thẳm ngoài vô tận

Đều có cho ta giữa bạn bè

Rét quá nên thơ không thể ngủ

Đốt lên ngọn lửa ấm lòng nhau

Ngoài kia sông nép vào bóng cỏ

Đêm lạnh vắt ngang tiếng còi tàu…

– Bài thơ số 3:

Thế giới năm qua

Thế giới năm qua bao tai ương

Chiến tranh khủng bố khắp muôn phương

Thiên tai, dịch bệnh liên miên mãi

Tang tóc đau thương nối tiếp nhau

Chúng ta hãy cùng đoàn kết lại

Tay nắm tay nhau chống chiến tranh

Tình thương, chia sẻ là sức mạnh

Bao nhiêu thảm hoạ cũng tan nhanh