Soạn bài (Nói và nghe trang 126) Nghe và tóm tắt nội dung thuyết trình về một vấn đề đặt ra trong tác phẩm văn học – Cánh diều

Soạn bài (Nói và nghe trang 126) Nghe và tóm tắt nội dung thuyết trình về một vấn đề đặt ra trong tác phẩm văn học – Cánh diều

Để tóm tắt hiệu quả nội dung chính từ một cuộc thảo luận hoặc trao đổi về các vấn đề đặt ra trong tác phẩm văn học, bạn cần áp dụng một số kỹ thuật lắng nghe và ghi chép có hệ thống. Dưới đây là một số bước cụ thể và lời khuyên để thực hiện điều này:

1. Chuẩn bị trước

• Hiểu rõ đề tài: Trước khi tham gia thảo luận, bạn nên đọc và hiểu sâu về các tác phẩm và chủ đề sẽ được bàn. Điều này giúp bạn nắm bắt tốt hơn các ý kiến và thảo luận một cách có thẩm quyền.
• Sẵn sàng ghi chép: Chuẩn bị sẵn sàng phương tiện ghi chép như sổ tay, bút, hoặc thiết bị điện tử nếu cần. Điều này giúp bạn lưu lại thông tin một cách nhanh chóng và chính xác.

2. Lắng nghe chủ động

• Tập trung vào nội dung: Khi tham gia nghe, hãy tập trung vào những gì được thảo luận, tránh để ý lan man.
• Nghe với mục đích: Hãy lưu ý đến mục đích của cuộc thảo luận – hiểu sâu về vấn đề và thu thập các ý kiến khác nhau.

3. Ghi chép có hệ thống

• Ghi chép các ý chính: Lưu lại các điểm chính, bao gồm các luận điểm và luận cứ được đưa ra. Điều này bao gồm cả ý kiến của người thuyết trình và các phản hồi, bình luận từ nhóm.
• Phân biệt ý lớn và ý nhỏ: Ghi nhận rõ ràng sự khác biệt giữa ý chính (chủ đề lớn của cuộc thảo luận) và các ý phụ (các điểm hỗ trợ, ví dụ, bằng chứng).
• Các ví dụ và bằng chứng: Ghi chép cẩn thận các ví dụ và bằng chứng được sử dụng để hỗ trợ các luận điểm.

4. Tóm tắt thông tin

• Sắp xếp lại thông tin: Sau khi thảo luận, hãy sắp xếp lại các ghi chú theo trật tự logic, từ đó xây dựng một bản tóm tắt có cấu trúc rõ ràng.
• Trình bày bản tóm tắt: Viết bản tóm tắt theo trình tự từ đầu đến cuối của cuộc thảo luận, nhấn mạnh các điểm chính và bỏ qua các chi tiết không cần thiết.

5. Đánh giá và phản hồi

• Xem xét lại bản tóm tắt: Sau khi hoàn thành, đọc lại bản tóm tắt để đảm bảo rằng nó truyền đạt chính xác và đầy đủ các nội dung chính của cuộc thảo luận.
• Tham khảo ý kiến: Có thể chia sẻ bản tóm tắt với những người khác để nhận phản hồi và điều chỉnh nếu cần.

Bằng cách thực hiện những bước này, bạn không chỉ tóm tắt được nội dung chính mà còn đảm bảo rằng bản tóm tắt phản ánh đúng và đầy đủ các quan điểm được thảo luận, từ đó nâng cao hiệu quả giao tiếp và hiểu biết về vấn đề được bàn luận.

2. Thực hành

Bài tập: Nghe và ghi lại nội dung chính của cuộc thảo luận, trao đổi về vấn đề: Từ các tác phẩm đã học, hãy phát biểu suy nghĩ của em về những biểu hiện của tình yêu Tổ quốc.

a. Chuẩn bị

– Xem lại dàn ý viết nghị luận về một vấn đề của đời sống đã làm trong phần Viết, thêm, bớt các nội dung cho phù hợp với yêu cầu của hoạt động nói và nghe (đối tượng, thời gian,…)

– Chú ý các hướng dẫn trong mục 1. Định hướng để nắm được cách tóm tắt nội dung chính khi nghe.

b. Nói và nghe

– Thực hành nghe và ghi lại các ý chính của bài thuyết trình.

– Tham khảo các yêu cầu đã nêu ở Bài 1, phần Nói và nghe, mục c (trang 35). Ở bài này, chú ý rèn luyện kĩ năng nghe nhiều hơn.

* Bài nói tham khảo

Nhắc đến các vẻ đẹp truyền thống của những người con đất Việt, ta không thể không kể đến lòng yêu nước nồng nàn. Yêu nước không phải một khái niệm xa xôi, trừu tượng. Đó là tình cảm giản dị, gần gũi nhưng vô cùng thiêng liêng bắt nguồn từ sự trân trọng, nâng niu mà ta dành cho những sự vật quanh mình, cho những con người ta yêu thương, gắn bó.

Biểu hiện của lòng yêu nước cũng nằm ngay trong ý thức, hành động hàng ngày của mỗi chúng ta. Trong thời chiến, nó sục sôi và cuộn trào cùng các cuộc khởi nghĩa, cùng lớp lớp thanh niên sẵn sàng hi sinh tính mạng khi lên đường nhập ngũ. Trong thời bình, mỗi người thể hiện tình yêu nước bằng cách chăm chỉ trau dồi tri thức, cần cù lao động và rèn luyện đạo đức với ước mong đem đến cuộc sống tươi đẹp hơn cho bản thân, gia đình và dân tộc mình. Cứ như vậy, lòng yêu nước đã truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác, trở thành nguồn sức mạnh vô giá, thành sợi dây nối kết trái tim của những “con Lạc cháu Hồng”, giúp ta có thể lập nên những chiến công “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.

Sống có lòng yêu nước sẽ làm giàu đẹp thêm cho tâm hồn của mỗi người. Người có lòng yêu nước sẽ được mọi người xung quanh trân trọng, nể phục. Chính tình yêu nước là yếu tố khơi bừng lý tưởng sống, khát vọng sống và cống hiến của con người. Bảo vệ đất nước, làm cho đất nước giàu đẹp trở thành niềm tự hào của con người, nhất là đối với tuổi trẻ, những con người giàu nhiệt huyết, năng động, sáng tạo. người sống vì đất nước, vì lợi ích chung của cộng đồng, xã hội luôn được người khác yêu quý, ca ngợi và tôn vinh.

Mỗi người đều yêu nước, góp một phần dù nhỏ bé để xây dựng đất nước, đem lại lợi ích cho đất nước, cho cộng đồng, làm quê hương đất nước ngày càng giàu đẹp, lớn mạnh. Đất nước là một ngôi nhà chung. Đất nước có bình yên và lớn mạnh hay không chính là do mỗi cá nhân biết xây dựng.

Nếu cá nhân không có lòng yêu nước, nghĩa là không tiếp nối truyền thống của dân tộc, sống ngoài dòng chảy chung của muôn người, tâm hồn người đó sẽ trở nên khô khan. Người không có lòng yêu nước sẽ trở nên lạc lõng với những người xung quanh. Đó là những người ích kỷ, không muốn góp phần xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Những người như thế thật đáng lên án.

Chính tình yêu nước của thế hệ đi trước đã tạo dựng niềm tin cho thế hệ mai sau. Dù thế hệ trẻ có lập nghiệp nơi đâu trên địa cầu rộng lớn, những con người Việt Nam ta vẫn luôn giữ trong trái tim mình tình yêu nước nồng nàn, để nhớ, để ngưỡng vọng và cũng để khao khát được làm điều gì đó cho mảnh đất hình chữ S thân thương Việt Nam.

c. Kiểm tra và chính sửa

Tham khảo các yêu cầu đã nêu ở Bài 1, phần Nói và nghe, mục d (trang 36) và đối chiếu với dàn ý đề văn đã làm ở bài này.