Soạn bài Cấu trúc sách Ngữ văn 9 – Cánh diều

Soạn bài Cấu trúc sách Ngữ văn 9 – Cánh diều

Câu 1 (trang 10 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 1): Sách Ngữ văn 9 hướng dẫn các em đọc hiểu những thể loại văn học nào? So với sách Ngữ Văn các lớp 6,7 và 8, sách Ngữ Văn 9 có thêm thể loại nào mới? Nội dung hướng dẫn cách đọc các thể loại có điểm gì chung?

Trả lời:

– Sách Ngữ văn 9 hướng dẫn các em đọc hiểu những thể loại văn học:

+ Thơ và thơ song thất lục bát

+ Truyện thơ Nôm

+ Văn bản thông tin

+ Truyện ngắn

+ …

– So với sách Ngữ Văn các lớp 6,7 và 8, sách Ngữ Văn 9 có thêm thể loại mới là: Truyện thơ Nôm.

– Nội dung hướng dẫn cách đọc các thể loại có điểm chung là: Cần phải tìm hiểu về đặc điểm của loại văn bản.

Câu 2 (trang 10 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 1): Các văn bản nghị luận và văn bản thông tin được học ở sách Ngữ văn 9 gồm những văn bản nào? Cách đọc hiểu văn bản nghị luận và văn bản thông tin ở sách Ngữ Văn 9 có những điểm gì cần lưu ý?

Trả lời:

– Các văn bản nghị luận và văn bản thông tin được học ở sách Ngữ văn 9 gồm những văn bản:

+ Văn bản nghị luận:

Nói thêm về “Chuyện người con gái Nam Xương” (Nguyễn Đinh Chủ)

Phân tích bài “Khóc Dương Khuê (Hoàng Hữu Yên)

Về truyện ngắn “Làng” của Kim Lân (Nguyễn Văn Long)

Hình ảnh con thuyền, người dân chài trong bài thơ “Quê hương” (Lê Huy Bắc).

+ Văn bản thông tin:

Vịnh Hạ Long: một kì quan thiên nhiên độc đảo và tuyệt mĩ (Thi Sảnh)

Khám phá kì quan thế giới: thác I-goa-du (Iguazu) (Đỗ Doãn Hoàng)

Vườn quốc gia Tràm Chim – Tam Nông (dulichviet.net.vn)

Cao nguyên đá Đồng Văn (Luyến Nguyễn).

– Cách đọc hiểu văn bản nghị luận và văn bản thông tin ở sách Ngữ Văn 9 có những điểm gì cần lưu ý là:

+ Văn bản nghị luận: chú ý đến đề tài, ý nghĩa của vấn đề được bài viết nêu lên và các tác giả nêu luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng tiêu biểu, độc đáo…

+ Văn bản thông tin: chú ý nhận biết cách triển khai thông tin, tác dụg của các yếu tố hình thức, bố cục, mạch lạc của văn bản, cách trình bày dữ liệu, thông tin; đề tài, cách đặt nhan đề, thái độ, quan điểm người viết.

Câu 3 (trang 10 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 1): Những nội dung lớn của phần tiếng Việt được học trong sách Ngữ văn 9 là gì? 

Trả lời:

– Những nội dung lớn của phần tiếng Việt được học trong sách Ngữ văn 9 là:

+ Từ ngữ

+ Ngữ pháp

+ Hoạt động giao tiếp

+ Sự phát triển của ngôn ngữ

+ …

Câu 4 (trang 10 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 1): Sách Ngữ văn 9 rèn luyện cho các em viết những kiểu văn bản nào? Yêu cầu cần đạt đối với mỗi kiểu văn bản là gì?  

Trả lời:

– Sách Ngữ văn 9 rèn luyện cho các em viết những kiểu văn bản:

Kiểu văn bản	Yêu cầu cần đạt
Tự sự	Viết được một truyện kể sáng tạo, có thể mô phỏng một truyện đã đọc, sử dụng các yếu tố miêu tả và biểu cảm trong truyện.
Biểu cảm	Bước đầu biết làm một bài thơ tám chữ. Viết được đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tám chữ.
Nghị luận	– Viết được văn bản nghị luận về một vấn đề cần giải quyết, trình bày được giải pháp khả thi và có sức thuyết phục. – Viết được văn bản nghị luận phân tích một tác phẩm văn học: phân tích nội dung chủ đề, những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm và hiệu quả thẩm mĩ của nó.
Thuyết minh	Viết được văn bản thuyết minh về một danh lam thắng cảnh hay một di tích lịch sử, có sử dụng các sơ đồ, bảng biểu, hình ảnh minh họa.
Nhật dụng	Viết được văn bản quảng cáo hoặc tờ rơi về một sản phẩm hay một hoạt động, sử dụng kết hợp phương tiện ngôn ngữ và phương tiện phi ngôn ngữ.

Câu 5 (trang 10 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 1): Các yêu cầu cần đạt về việc rèn luyện kĩ năng nói và nghe trong sách Ngữ văn 9 là gì?   

Trả lời:

– Các yêu cầu cần đạt về việc rèn luyện kĩ năng nói và nghe trong sách Ngữ văn 9 là:

Kĩ năng	Yêu cầu cần đạt
Nói	– Kể được một câu chuyện tưởng tượng (có bối cảnh, nhân vật, cốt truyện …) – Biết trình bày ý kiến về một sự việc có tính thời sự. – Thuyết minh được về một danh lam thắng cảnh hay một di tích lịch sử, có sử dụng các sơ đồ, bảng biểu, hình ảnh minh họa.
Nghe	Nghe và nhận biết được tính thuyết phục của một ý kiến; chỉ ra được những hạn chế (nếu có).
Nói nghe tương tác	– Biết thảo luận về một vấn đề đáng quan tâm trong đời sống phù hợp với lứa tuổi và những điều cần tránh trong quảng cáo. – Thực hiện được một cuộc phỏng vấn ngắn, xác định được mục đích, nội dung và cách thức phỏng vấn.

Câu 6 (trang 10 sgk Ngữ Văn lớp 9 Tập 1): Mỗi bài học trong sách Ngữ văn 9 có những phần chính nào? Những nhiệm vụ mà các em cần làm ở lớp và ở nhà là gì? Tại sao cần biết cấu trúc sách trước khi học?   

Trả lời:

* Mỗi bài học trong sách Ngữ văn 9 có những phần chính: Đọc hiểu văn bản, thực hành tiếng việt, viết, nói và nghe, tự đánh giá và hướng dẫn tự học.

* Nhiệm vụ của học sinh

– Đọc trước khi học để có định hướng đúng. 

– Đọc sau khi học để tự đánh giá. 

– Đọc ở nhà và vận dụng khi học trên lớp.

– Tìm hiểu thông tin về bối cảnh, tác giả, tác phẩm…

– Đọc trực tiếp văn bản và chủ ý các hướng dẫn đọc bên phải, xem chú thích cuối trang.

– Trả lời câu hỏi đọc hiểu. Đọc kiến thức tiếng Việt ở phần Kiến thức ngữ văn và làm bài tập thực hành tiếng Việt.

– Đọc định hướng viết.

– Làm các bài tập thực hành viết.

– Đọc định hướng nói và nghe. 

– Làm bài tập thực hành nói và nghe.

– Tự đánh giá kết quả đọc hiểu, viết thông qua đọc và trả lời các câu hỏi về một văn bản tương tự đã học.

– Đọc mở rộng theo gợi ý. 

– Thu thập tư liệu liên quan đến bài học.

* Cần biết cấu trúc sách trước khi học là:

– Cần biết cấu trúc sách trước khi học để nắm rõ mình đang học những kiến thức, gồm những phần gì, nhiệm vụ và yêu cầu của mỗi phần. Từ đó, em sẽ chủ động chuẩn bị trước ở nhà để lên lớp thực hành một cách tốt hơn.