Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (con người trong mối quan hệ với tự nhiên) – Kết nối tri thức

Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (con người trong mối quan hệ với tự nhiên) – Kết nối tri thức

* Yêu cầu khi viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (con người trong mối quan hệ với tự nhiên)

Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (con người trong mối quan hệ với tự nhiên) - Kết nối tri thức

Mối Quan Hệ Giữa Con Người Và Tự Nhiên

Trong lịch sử phát triển của loài người, mối quan hệ giữa con người và tự nhiên luôn là một chủ đề quan trọng và đáng để bàn luận. Sự phụ thuộc và tương tác giữa con người và tự nhiên đã tạo nên một mạng lưới phức tạp, ảnh hưởng sâu sắc đến cuộc sống và sự tồn vong của cả hai phía. Tuy nhiên, mối quan hệ này cũng tồn tại những vấn đề gây tranh cãi và bất ổn, cần được xem xét và giải quyết một cách kịp thời và hợp lý.

Mối Quan Hệ Hai Chiều Giữa Con Người Và Tự Nhiên

1. Con Người Khai Thác Và Tận Dụng Tự Nhiên

Từ thời kỳ đồ đá, con người đã biết khai thác tài nguyên thiên nhiên để phục vụ cho nhu cầu sinh tồn và phát triển. Việc khai thác khoáng sản, sử dụng đất đai, và khai thác nguồn nước đã mang lại những lợi ích lớn lao cho con người. Tuy nhiên, sự khai thác quá mức và thiếu kiểm soát đã dẫn đến những hệ quả nghiêm trọng, như mất mát tài nguyên, ô nhiễm môi trường, và suy giảm đa dạng sinh học.

2. Tự Nhiên Cung Cấp Nguồn Sống Và Ảnh Hưởng Đến Con Người

Tự nhiên cung cấp cho con người không chỉ tài nguyên vật chất mà còn cả những giá trị tinh thần, như cảnh quan thiên nhiên, không gian sống trong lành, và sự cân bằng sinh thái. Tuy nhiên, khi con người tác động tiêu cực lên tự nhiên, chính họ cũng phải gánh chịu những hậu quả từ những hành động của mình. Biến đổi khí hậu, thiên tai, và dịch bệnh là những minh chứng rõ ràng cho sự phản ứng của tự nhiên trước sự can thiệp của con người.

Quan Điểm Trái Chiều Về Vấn Đề

Có những quan điểm cho rằng sự phát triển kinh tế và công nghiệp hóa là cần thiết và không thể tránh khỏi, ngay cả khi điều đó gây ra những tổn thất cho tự nhiên. Tuy nhiên, quan điểm này không hoàn toàn hợp lý. Sự phát triển bền vững là cách duy nhất để đảm bảo rằng cả con người và tự nhiên đều có thể tồn tại và phát triển một cách lâu dài. Bảo vệ môi trường không chỉ là trách nhiệm của mỗi cá nhân mà còn là của cả cộng đồng và xã hội.

Giải Pháp Khả Thi

1. Nâng Cao Nhận Thức Và Giáo Dục Môi Trường

Giáo dục về môi trường cần được đưa vào chương trình giảng dạy từ cấp tiểu học đến đại học, giúp mỗi người hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của việc bảo vệ tự nhiên và những hậu quả nghiêm trọng khi phá hoại môi trường.

2. Phát Triển Khoa Học Công Nghệ Sạch

Khuyến khích nghiên cứu và ứng dụng các công nghệ sạch, thân thiện với môi trường trong sản xuất và sinh hoạt hàng ngày. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu ô nhiễm mà còn tiết kiệm tài nguyên và năng lượng.

3. Chính Sách Và Quy Định Bảo Vệ Môi Trường

Cần có những chính sách và quy định chặt chẽ về việc khai thác và sử dụng tài nguyên thiên nhiên, đồng thời tăng cường công tác giám sát và xử lý vi phạm. Các biện pháp khuyến khích, hỗ trợ các doanh nghiệp, tổ chức áp dụng các giải pháp bảo vệ môi trường cũng rất cần thiết.

4. Phát Triển Kinh Tế Xanh

Kinh tế xanh là mô hình kinh tế sử dụng tài nguyên một cách hiệu quả và bền vững, giảm thiểu ô nhiễm và bảo vệ môi trường. Việc phát triển các ngành công nghiệp xanh, nông nghiệp hữu cơ và năng lượng tái tạo là một hướng đi tích cực và cần thiết.

Kết Luận

Mối quan hệ giữa con người và tự nhiên là một mối quan hệ hai chiều, phức tạp và cần sự cân bằng. Để đảm bảo sự phát triển bền vững và lâu dài, con người cần phải có những hành động cụ thể và thiết thực trong việc bảo vệ môi trường và tài nguyên thiên nhiên. Chỉ khi đó, chúng ta mới có thể sống hài hòa và phát triển cùng với tự nhiên, tạo nên một tương lai tốt đẹp hơn cho các thế hệ mai sau.

* Phân tích bài viết tham khảo

Văn bản: Con người đã làm gì với tự nhiên? 

– Giới thiệu vấn đề nghị luận: Mối quan hệ giữa con người với tự nhiên; ý nghĩa của mối quan hệ này; sự nhận thức chưa thấu đáo của 1 số người về điều đó; nhu cầu bàn luận sâu hơn về vấn đề.

– Trình bày ý kiến về vấn đề: Quả vậy, giữa con người với tự nhiên có mối quan hệ phong phú, đa chiều. Đó là vấn đề muôn thuở. Tuy nhiên, không phải bao giờ con người cũng nhận thức được một cách sâu sắc, thấu đáo để biết ứng xử đúng đắn với tự nhiên.

– Dùng lí lẽ và bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 1: Thể chất của con người mang tính tự nhiên.

– Dùng lí lẽ và bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 2: Tự nhiên là thế giới bao quanh con người.

– Dùng lí lẽ và bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 3: Tự nhiên còn là nguồn sống của tâm hồn con người.

– Dùng lí lẽ và bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 4: Con người đã đối xử tệ bạc với tự nhiên.

– Dùng lí lẽ và bằng chứng làm sáng tỏ luận điểm 5: Con người phải trả giá vì đã tác động vào tự nhiên 1 cách thiếu khoa học.

– Phản bác ý kiến trái chiều về 1 khía cạnh của vấn đề.

– Khái quát lại vấn đề nghị luận, nêu trách nhiệm của mọi người và đề xuất phương hướng hành động.

* Thực hành viết theo các bước  

Bước 1: Trước khi viết

a. Lựa chọn đề tài

– Em cần huy động vốn kiến thức của mình, tham khảo sách báo, theo dõi thông tin trên các phương tiện truyền thông và quan sát thế giới xung quanh để chọn đề tài đáp ứng được yêu cầu. Có thể tham khảo một số đề tài sau:

b. Tìm ý

Để tìm ý cho bài viết, có thể đặt ra và trả lời một số câu hỏi sau:

– Vấn đề cần được giải quyết là gì?

– Ý kiến của em về vấn đề như thế nào?

– Có thể xuất hiện ý kiến nào trái ngược với ý kiến của người viết? Cần dùng những lí lẽ, bằng chứng nào để phản bác?

– Cần có giải pháp nào để giải quyết vấn đề?

c. Lập dàn ý

Trả lời các câu hỏi ở mục b, người viết sẽ tìm được các ý. Trên cơ sở đó, phân bổ, sắp xếp từng ý vào các phần của dàn ý: điều chỉnh, thay đổi vị trí của các ý sao cho hợp lí.

– Mở bài: Giới thiệu vấn đề thể hiện mối quan hệ giữa con người với tự nhiên, nêu sự cần thiết của việc bàn luận về vấn đề.

– Thân bài:

+ Triển khai các luận điểm thể hiện quan điểm của người viết xét trên từng khía cạnh của vấn đề.

• Luận điểm 1: Bản chất của vấn đề nghị luận; quan hệ giữa con người với tự nhiên thể hiện ở vấn đề (nêu lí lẽ và bằng chứng).

• Luận điểm 2: Mặt tích cực của mối quan hệ giữa con người với tự nhiên và lợi ích có thể thu được (nêu lí lẽ và bằng chứng).

• Luận điểm 3: Mặt tiêu cực của mối quan hệ giữa con người với tự nhiên và hậu quả có thể gánh chịu (nêu lí lẽ và bằng chứng).

• …

+ Nêu ý kiến trái chiều và phản bác.

+ Đề xuất giải pháp có tính khả thi để giải quyết vấn đề.

– Kết bài: Khẳng định tầm quan trọng của việc nhận thức đúng và giải quyết hiệu quả vấn đề nêu ra.

Bước 2: Viết bài  

– Bám sát dàn ý, nắm vững yêu cầu về nội dung của từng phần để viết bài.

– Vận dụng kinh nghiệm đã có và đọc lại bài viết tham khảo để viết phần Mở bài cho hấp dẫn; triển khai các luận điểm của phần Thân bài cho chặt chẽ, lô-gíc; viết phần Kết bài gây được ấn tượng.

– Phần Mở bài, Kết bài cũng như từng luận điểm của phần Thân bài nên viết thành một đoạn văn. Căn cứ yêu cầu cụ thể của việc triển khai ý để lựa chọn viết kiểu đoạn văn diễn dịch, quy nạp, song song hay phối hợp.

– Chú ý sử dụng từ ngữ liên kết để các câu trong đoạn và các đoạn trong bài có quan hệ chặt chẽ, mạch lạc.

– Dù viết ở lớp hay ở nhà, bài viết cũng cần được thực hiện trong thời lượng nhất định. Tuân thủ nghiêm túc điều này, em sẽ có khả năng chủ động về thời gian khi làm bài thi.

Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết (con người trong mối quan hệ với tự nhiên) - Kết nối tri thức

Bước 3: Chỉnh sửa bài viết

Dựa vào yêu cầu của kiểu bài, đối chiếu với dàn ý, đọc soát từng phần của bài viết để chỉnh sửa, hoàn thiện. Khi chỉnh sửa, cần chú ý các tiêu chí:

– Sự rõ ràng của vấn đề được nêu để bàn luận (ở phần Mở bài).

– Sự đầy đủ của các luận điểm cần triển khai (ở phần Thân bài).

– Sự chặt chẽ trong lập luận (thể hiện ở cách sử dụng lí lẽ và bằng chứng, sức thuyết phục trong cách nêu ý kiến bác bỏ quan điểm trái chiều…).

– Mức độ đáp ứng yêu cầu về quy cách trình bày, chính tả và diễn đạt (dùng từ đặt câu…).

* Bài viết tham khảo:

 

Từ bao đời nay, thiên nhiên là nguồn sống vô tận của con người: cơm, gạo, thịt, cá, cây trái, nhà để ở, nước để uống, quần áo để mặc, khí trời để thở… đều do thiên nhiên cung cấp. Con người càng lúc càng văn minh, càng tiến bộ đã tự mình tạo nên nhiều sản phẩm. Muốn làm được những điều ấy, con người rất cần sự giúp đỡ của thiên nhiên, từ đó ta lại càng thấy sự ích lợi của thiên nhiên nhiều hơn.

Xưa kia, con người cần mặt trời chỉ để sưởi ấm và chiếu sáng, nay con người cần mặt trời để làm nguồn năng lượng quan trọng trong sản xuất và đời sống. Rừng xanh giờ đây không chỉ là nguồn lâm sản dồi dào với những cây gỗ quý, những cây thuốc chữa bệnh mà còn là nguồn điều hòa lũ lụt, là lá phổi khổng lồ để cho con người hít thở. Những dòng thác gầm réo, những con suối trong mát, những dòng sông cuồn cuộn chảy không chỉ là một bức tranh phong cảnh mà còn là con đường giao lưu, nguồn thủy sản, hơn thế nó còn là nguồn cung cấp điện năng khổng lồ.

Thiên nhiên còn rất cần cho đời sống tinh thần của con người. Sau những ngày tháng làm việc vất vả cực nhọc trong phòng làm việc, trong nhà máy, ở trong thành phố chật hẹp đầy khói bụi, con người đến với thiên nhiên sẽ cảm thấy vô cùng sảng khoái, thiên nhiên sẽ giúp con người tái tạo lại sức khỏe, niềm vui sống và nhiệt tình lao động. Đôi khi được nhìn ngắm màu xanh của lá, nghe tiếng suối róc rách bên rừng, vui đùa trên bãi biển cũng đã khiến cho tâm hồn con người lấy được sự thư thái và thanh thản. Nhìn đóa hoa nở, ngắm cảnh chân trời, con người cũng có thể cảm nhận một niềm vui lớn, quên hết những phiền muộn ưu tư.

Chính thiên nhiên đã làm cho tâm hồn con người trở nên cao rộng mênh mông như trời như biển. Vẻ đẹp của thiên nhiên còn đem đến cho con người khát vọng suy nghĩ về cái đẹp và sáng tạo nên cái đẹp cho mình. Cái đẹp của một cảnh bình minh, một cảnh hoàng hôn… làm xao xuyến bao nghệ sĩ để tạo nên thơ, ca, nhạc, họa. Nhà khoa học từ thiên nhiên mà rút ra những quy luật của sự sống để từ đó mà sáng tạo nên những công trình phục vụ cho cuộc sống con người.

Thiên nhiên không chỉ cung cấp cho chúng ta những điều kiện vật chất cần thiết mà còn là nguồn cảm hứng vô tận cho sự sáng tạo và phát triển của con người. Do đó, bảo vệ thiên nhiên chính là bảo vệ nguồn sống và tương lai của chính mình.